2024, teknoloji alanında daha önce hiç yaşanmamış sayıda ve önemde gelişme yaşanmasına şahit oldu. 2024’ün oyun değiştiricileri, en çok ses getiren trendleri ve geride bıraktığımız önemli kilometre taşlarını derlemek, 2025’e dair fikir yürütmeye de imkan tanıyacak. 2025 bize neler getirecek? Şayet bu yıl kadar hızlı ve öngörülemez olursa, yapılması gereken birçok hazırlık var…
Yapay zeka seçimleri yeniden şekillendiriyor
2024, dünyanın çeşitli noktalarındaki demokratik süreçler için çok önemli bir yıl oldu. Hindistan’ın 970 milyon seçmeninin oy verdiği ve 6 hafta süren seçimler ve ABD’nin yakından takip edilen başkanlık seçimi bu yılın öne çıkanları arasındaydı. Bu seçimler, yeni teknolojilerin özellikle de yapay zekanın, seçim kampanyaları ve stratejileri üzerindeki etkisinin ne kadar büyük olabileceğini gözler önüne serdi. Kampanya ekipleri seçmen analizi ve etkileşiminde yapay zekadan faydalanarak son derece sofistike yöntemler geliştirirken, aynı zamanda deepfake ve otomatik dezenformasyon gibi tehditler de gün yüzüne çıktı. 2024, yapay zekanın bir yandan demokratik katılımı iyileştirirken, diğer yandan seçim güvenliği konusunda yeni sınavlar yarattığı bir yıl olarak kayıtlara geçti.
Geleceğin savaş alanları: Ukrayna’daki teknolojik çatışma
Ukrayna’daki sürekli savaş, insanlık tarihinin en çok teknolojiye dayanan silahlı çatışması olarak öne çıktı. Drone savaşları, robotik köpek askerler ve siber savaş bu dönemi tanımlayan unsurlar arasındaydı. Bunların ötesinde, STK’lar yüz tanıma teknolojisini savaş suçlularını tanımlamak için kullanmaya başladı. Aynı zamanda hipersonik füzeler gibi daha önce çatışmada hiç kullanılmamış teknolojiler de sahneye çıktı.
Sürdürülebilirlik teknolojilerinde çığır açan gelişmeler
2024’te teknoloji profesyonellerinin önündeki en büyük meydan okuma, iklim krizi için gerçek dünya çözümleri geliştirmek oldu. Bu alanda karbon yakalama teknolojilerinde önemli ilerlemeler kaydedildi. Araştırmacılar, mikrobiyal çözümlerle bu yıl dikkat çekici bir başarı elde etti. Bunun yanında; pil depolama, yenilenebilir enerji ve elektrik uygulanmasıyla soğutmayı mümkün kılan, daha enerji verimli bir çözüm olan elektrokalorik soğutma teknolojilerinde de büyük gelişmeler kaydedildi.
Uzay sınırlarının ötesinde teknoloji
Bilim insanları ve mühendisler Mars’ta insan kolonisi kurmaya doğru adımlar atmaya devam ederken, 2024 yılının en etkileyici uzay teknolojisi başarılarından biri, SpaceX’in Super Heavy roketini başarıyla indirmesi oldu. Roket, dünya atmosferine yeniden girişinin ardından 146 metrelik “Mechazilla” kule kolları yardımıyla stabilize edilerek indirildi. Diğer bir uzay haberi ise, Hindistan’ın ABD, Rusya ve Çin’den sonra Ay’a iniş yapan dördüncü ülke olmasıydı.
Kuantum bilgisayarlarda rekorlar kırıldı
Kuantum bilgisayarların günlük uygulamalarda kullanılması üzerine çalışmalar devam ederken, laboratuvar ortamında yeni performans rekorları kırıldı. Quantinuum’un 56-qubit H2-1 bilgisayarı, Google’ın Sycamore platformunun daha önceki rekorunu 100 kat aşarak yeni bir standart belirledi. Kuantum bilgisayarlar, her türlü uygulama için uygun olmasa da, özellikle optimizasyon ve kriptografi gibi alanlarda, karmaşık hesaplama işlemlerini milyonlarca kat hızlı yapma potansiyeline sahip.
FDA’dan tümörler için T hücre tedavisi onayı
2024 yılında biyoteknoloji alanında dikkat çeken gelişmelerden biri, katı tümörleri hedefleyen kişiselleştirilmiş bir immünoterapi tedavisinin FDA (Food and Drug Administration) tarafından onaylanması oldu. Bu, T hücrelerini hedef alan ve hastanın bağışıklık sisteminin tümör hücrelerini yok etmesini sağlayan bir tedavi olarak tanımlandı. Tecelra adı verilen bu genetik olarak düzenlenmiş hücre tedavisi, erken aşama denemelerde tümörleri küçültme oranında yüzde 44 başarı gösterdi ve hızlandırılmış onay aldı.
2024’ün teknolojik dönüm noktaları
2024’ün teknolojik atılımlarına bakıldığında, eşsiz bir yenilik ve değişim döneminde yaşadığımız açıkça görülüyor. Kanser tedavisinden sürdürülebilir enerji çözümlerine kadar uzanan bu gelişmeler büyük umut vaat ederken, aynı zamanda toplumun dikkatle ele alması gereken yeni zorlukları da beraberinde getiriyor. 2025 yılına doğru ilerlerken, teknolojik ilerlemenin hız kesmeden devam edeceği ve insanlık tarihi için dönüştürücü bir diğer yılın daha başında olduğumuzu düşünmek, absürt olmayacaktır…
Buna da göz atın: Google’dan kuantum teknoloji için büyük atılım: “Willow”