Teknoloji devi Apple, uzun süredir merakla beklenen yapay zeka entegrasyonlarını yıllık geliştirici konferansında duyurdu. Şirket, ilk kez milyonlarca uygulama geliştiricisinin Apple’ın yapay zeka modellerine erişmesine izin vereceğini açıkladı. Bu hamle, Apple’ın geniş donanım ve yazılım ekosistemini rekabette avantaj sağlamak için nasıl konumlandırmak istediğine dair önemli sinyaller veriyor. Bunun yanı sıra hamlenin geçtiğimiz hafta Google tarafından kullanıma açılan “Google AI Edge Gallery”sinin ardından gelmesi teknoloji devlerinin yapay zeka ekosistemindeki olası paydaşlara yaklaşımına dair de önemli bir mesaj veriyor.
Sessiz ama kararlı bir açılım
Buluşmada CEO Tim Cook, şirketin geçen yıl duyurduğu “Apple Intelligence” vizyonunu hayata geçirme yolunda ilerlediğini söyledi. Ancak Apple’dan görmeye alışkın olunanın aksine, tanıtılan yeni özellikler devrimsel değil; Apple bu yıl daha temkinli bir yol izleyerek, büyük ses getiren duyurular yerine işletim sistemlerinde tasarım yenilemeleri ve küçük ölçekli yapay zeka özelliklerine odaklandı.
Geliştiriciler, 9 Haziran’dan itibaren yeni yazılım özelliklerini test etmeye başlayabilecek. Sadece son nesil iPhone kullanıcıları için tam sürümün sonbahar aylarında yayınlanması bekleniyor.
Yapay zeka cihazın içinde çalışacak
Apple Yazılım Şefi Craig Federighi, geliştiricilere açılan bu yeni yapay zeka modellerinin “günlük kullanılan uygulamalarda yepyeni akıllı deneyimlerin önünü açacağını” belirtti.
Apple’ın en büyük iddialarından biri, modellerin cihaz üzerinde (on-device) çalışması. Bu sayede veriler buluta gönderilmeden işleniyor ve kullanıcı gizliliği ön planda tutuluyor. Örneğin bir bulmaca uygulaması, kullanıcının cihazındaki notlara göre kişiselleştirilmiş bir quiz hazırlayabiliyor ya da internet bağlantısı olmayan bir doğa yürüyüşü uygulaması, kullanıcının geçmiş tercihlerine göre rota önerisinde bulunabiliyor.
İlk aşamada sınırlı ama fonksiyonel modeller açılıyor
Geliştiriciler için erişime açılan modeller şimdilik yalnızca cihaz içi çalışan ve metin özetleme gibi temel özelliklere optimize edilmiş küçük ölçekli yapay zeka modelleri olacak.
Apple’ın App Store üzerinden AI’ı nasıl ticarileştireceği ise uzun süredir analistler tarafından sorgulanıyor. 2024’te App Store’un 30 milyar doları aşan gelir yarattığı tahmin ediliyor. Apple’ın, premium AI özellikleri sunan uygulamalardan komisyon alarak bu alanda yeni bir gelir modeli oluşturması bekleniyor.
Canlı çeviri, görsel arama ve “Liquid Glass” tasarımı
Yapay zekanın diğer uygulama alanları arasında cihaz üzerinde çalışan canlı çeviri özelliği öne çıkıyor. Bu sayede telefon görüşmeleri ve mesajlar gerçek zamanlı çevrilebilecek.
Görsel Arama (Visual Search) özelliği de güçlendiriliyor: Kullanıcılar artık ekranda gördükleri bir etkinliği doğrudan takvimlerine ekleyebilecek ya da bir görseldeki ürünü tanıyıp ilgili üçüncü taraf uygulamalara yönlendirilebilecek. Bu alanda Apple, geçen yıl Google destekli “circle to search” (aramak için yuvarlak içine alın) özelliğini tanıtan Samsung ile rekabet ediyor.
Ayrıca Apple, tüm işletim sistemlerinde “Liquid Glass” adını verdiği ve Vision Pro’dan ilham alan yeni bir tasarım diliyle, bugüne kadarki en kapsamlı yazılım tasarımı güncellemesini duyurdu.
Eksik kalan parçalar ve Çin riski
Beklentilere rağmen Apple, geçtiğimiz yıl duyurulan yeni Siri’nin daha gelişmiş ve sohbet odaklı versiyonuna dair hiçbir açıklama yapmadı. Bu, iPhone’da daha ileri seviye “ajan benzeri” AI deneyimlerinin önünü açacak kritik bir adım olarak görülüyordu.
Öte yandan, Apple Intelligence özelliklerinin Çin’deki kullanıma sunulmasıyla ilgili de herhangi bir bilgi paylaşılmadı. Çin’de jeopolitik belirsizlikler nedeniyle bu özelliklerin devreye alınamaması, Apple’ın zaten zemin kaybettiği bu pazarda daha fazla sorun yaşamasına neden olabilir.
Tanıtım günü sonunda Apple hisseleri yüzde 1,2 değer kaybetti. UBS (The Union Bank of Switzerland) analistleri sunum sonrası yaptıkları değerlendirmede, duyuruların beklentilere “mütevazı şekilde” paralel olduğunu ve genişleme planlarının eksik kaldığını belirtti.
Nasıl yorumlanmalı?
Apple’ın yapay zeka modellerini geliştiricilere açması, şirketin bugüne dek sürdürdüğü “kapalı ekosistem” stratejisinde dikkat çekici bir esneme anlamına geliyor. Cihaz içi (on-device) çalışan modellerle gizliliği öne çıkararak farklılaşmayı hedefleyen Apple, kullanıcı verisini bulut sistemlere taşımadan işlemeyi bir avantaj olarak sunuyor. Ancak bu aynı zamanda daha sınırlı model kapasiteleriyle yola devam etmek anlamına geliyor.
Siri gibi daha büyük ölçekli ve “ajan gibi” yapay zekaların devreye girmemesi, Apple’ın hala tam anlamıyla iddialı bir AI oyuncusu olmadığını gösteriyor. Geliştirici ekosistemi üzerinden yaratılacak yeni deneyimler bu açığı kapatabilir, ancak şu aşamada Apple’ın stratejisi “önce güvenlik, sonra yenilik” çizgisinde ilerliyor. Çin pazarındaki belirsizlikler ve güçlü rakiplerin agresif AI yatırımları karşısında Apple’ın nasıl bir hızla hareket edeceği, bu stratejinin geleceğini belirleyecek.
Buna da göz atın: Meta, AI geliştirmeleri için 20 yıllık nükleer enerji anlaşması yaptı
