Yapay zeka, içerik üretimi, otomasyon ve kişiselleştirmeyi mümkün kılıyor. Ancak Google, “Summer Essentials 2025” adlı raporun kritik bir noktanın altını çiziyor: Ölçümleme olmadan pazarlamada sürdürülebilir büyüme imkansız…
Rapora göre yapay zeka markaların stratejilerini köklü biçimde dönüştürdü: Otomasyon, gerçek zamanlı kişiselleştirme, trend tahmini ve kampanya optimizasyonu artık günlük pratiklerin bir parçası. Fakat yapay zeka uygulamalarının hala geri kaldığı bir alan var: Ölçümleme ve içgörü üretimi.
Rapordan öne çıkan bulgular
Google’ın raporu, pazarlama liderleri açısından çarpıcı bir tablo ortaya koyuyor:
- Şirketlerin yalnızca yüzde 9’u yapay zeka destekli ölçümlemede ileri bir seviyeye ulaşabilmiş durumda.
- Markaların çoğu kampanyalarını algoritmalarla otomatikleştiriyor olsa da, hangi kanalın veya mesajın gerçekten değer yarattığını bilenlerin sayısı çok az.
- Şirketlerin yüzde 46’sı henüz pazarlama etkisini ölçmek için üç temel yöntemi birlikte kullanmaya başlıyor:
- Veri odaklı atıf modelleri
- Marketing Mix Modeling (MMM)
- Artış (incrementality) testleri
Sağlam ve bütünsel bir ölçümleme altyapısının yokluğu, yalnızca kampanyaların optimize edilmesini değil; bütçelerin üst yönetime gerekçelendirilmesini, yatırımın geri dönüşünün (ROI) kanıtlanmasını ve stratejilerin gerçek zamanlı uyarlanmasını da zorlaştırıyor.
AI çağında ölçümleme neden zor?
Summer Essentials 2025 raporuna göre, dijital pazarlamanın mevcut karmaşası, geleneksel ölçümleme yöntemlerini yetersiz kılıyor:
- Çok kanallı davranış: Tüketiciler farklı cihaz ve platformlarda etkileşim kuruyor, bu da her temas noktasına değer atamayı güçleştiriyor.
- Gerçek zamanlı kişiselleştirme: Yapay zeka, sürekli yeni versiyonlar üreterek mesajları dinamik biçimde kişiselleştiriyor; her birinin ayrı ayrı ölçülmesi gerekiyor.
- Çerez sonrası dönem: Gizlilik düzenlemeleri doğrudan takibi sınırlandırıyor, bu da daha sofistike tahmin ve istatistiksel modellere ihtiyaç doğuruyor.
- Değişim hızı: Tüketici tercihleri o kadar hızlı değişiyor ki metriklerin neredeyse gerçek zamanlı güncellenmesi gerekiyor.
Bugün ölçümleme yalnızca tıklama veya gösterim saymakla sınırlı değil; her pazarlama hamlesinin işe kattığı artı değeri anlamak üzerine kurulu.
Google’ın çözüm önerileri
Google, bu zorlukları aşmak için profesyonel araçlar sunuyor:
- MMM Araçları: Online, offline ve TV dahil tüm pazarlama çabalarının etkisini ölçen kapsamlı Marketing Mix Modeling araçlarının stratejilere entegre edilmesi gerekiyor.
- Attribution AI: Müşteri yolculuğundaki her temas noktasına değer atayarak dönüşümlerde gerçek katkıyı ortaya koyuyor.
- Artış testleri: Bir kampanyanın gerçekten ek sonuç yaratıp yaratmadığını ölçmek için kullanılan deneyler. Google Ads gibi platformlarda otomasyon sayesinde daha erişilebilir hale geliyor.
CMO’lar için neden kritik?
CMO’lar için gelişmiş ölçümleme artık stratejik bir süper güç. Bu sayede:
- Pazarlama yatırımlarını üst yönetime gerekçelendirebiliyor,
- Metrikleri doğrudan iş hedefleriyle (gelir, kârlılık, müşteri ömrü değeri) ilişkilendirebiliyor,
- Bütçeleri anlık olarak kanallar ve kitleler arasında optimize edebiliyor,
- Tüketici davranışlarını trend olmadan önce öngörebiliyorlar.
Bu kabiliyetler olmadan alınan kararlar varsayımlara veya eksik verilere dayanıyor ve kaynak israfına yol açıyor.
Markalar ne yapmalı?
Etkin bir ölçüm sistemi kurmak isteyen markaların:
- Birinci taraf verilerini entegre etmesi,
- Veri bilimi ve makine öğrenimi becerilerine sahip yetenekleri geliştirmesi,
- Ürün, finans, hukuk ve teknoloji ekipleriyle ortak KPI’lar tanımlaması,
- Meridian ve Attribution AI gibi araçları benimsemesi,
- “Raporlama” odaklı zihniyetten “gerçek zamanlı karar optimizasyonu”na geçmesi gerekiyor.
Ölçümleme = Büyüme
Google’ın raporu net bir mesaj veriyor: Ölçümleme olmadan pazarlamada sürdürülebilir büyüme mümkün değil.
Yapay zeka, içerik üretimi ve otomasyonu sağlıyor olabilir; ancak yalnızca gelişmiş ölçümleme, bu eylemlerin iş sonuçlarına gerçek katkısını garanti ediyor.
Geleceğin pazarlamasında liderlik, artık ölçümlemeyi ustalıkla yapanların elinde olacak.
Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
Buna da göz atın: Pazarlamada hikayeleştirme (storytelling) sanatı